Документ до історії Кам'яногірки, Брусленова і Яцківців

 1629 р., листопада 20. Помешкання комісара Стефана Четвертенського в його маєтку Животові. -

Іннотестенція (звернення) земських урядників Брацлавського воєводства підкоморія Стефана Четвертенського, граничного коморника Даніеля Боруховського, судді Ольбрихта Кохановського, підсудка Михайла Кропивницького, писаря Сильвестра Черленковського, стольника Івана Клещовського, членів призначеної королем Сиґізмундом ІІІ комісії (комісарів) для розмежування дідичного маєтку брацлавського чашника Якуба Пісочинського с.Кам’яногірки і королівського маєтку м.Брусленова, держави брацлавського воєводи, кам’янецького і летичівського старости Стефана Потоцького до Василя Ободенського, Григорія та Івана Яцковських про необхідність їм бути присутніми під час цього розмежування, оскільки їхній дідичний маєток с. Яцківці межує з землями зазначених поселень (за виписом з вінницької ґродської книги 7 грудня 1629 р.)

Выпис с книг кгродских в™ницких во\водства Браславского

Л™тџ БЅог(о) нарожєн‡ тисєча шєстсот двадцат дєв‡того мсца д\кабра сємого дњ‡

Нџ вр‡дє \го кр. мл. кгродском в™ницком пєрєдо мною, Михаилом Ласком, подстаростим кгродским в™ницъким, постановившис ґчєвисто, шл‡хєтныи пан Станислав Косницкии, иннотєстєнцию ихъ млсти пњвъ комисаровъ, ґт \го кр. мл. до розграничєн‡ добръ Камєногорки џ мєстєчка Брuслєнова, дєржавы вєлможного \го мл. пња Стєфана Потоцког(о), камєнєцкого, л‡тичовского etc. старосты, назначоныхъ, в справє uрожоного \го мл. пња ˆкуба Пєсочинского, чашника браславского, повода, по uрожоныхъ пњов Васил‡ ©бодєнского, Грєгори‡ и Ивана ˆцъковскихъ, сєла ˆцъковєцъ дєдичовъ, ‡ко стєнниковъ, выданuю, дл‡ вписан‡ до книг нинєшних кгродскихъ в™ницъкихъ пєр ґбл‡там подалъ, котора‡ по-полску так с‡ в собє ма\тъ:

My, Stephan Czetwerteńsky, podkomorzy woiewódstwa Bracławskiego, Daniel Boruchowsky, komornik graniczny tegoż woiewódstwa, Olbrycht Kochanowsky, sędzia, Michal Kropiwnicky, podsędek, Sylwester Czerlenkowski, pisarz, Jwan Klesczowski, stolnik, vrzędnicy ziemscy tegoż woiewódstwa Bracławskiego a commissarze, natenczas od J. K. Mści do sprawy, niżey mianowaney, naznaczeni, vrodzonym panom Wasilowi Obodeńskie(mu), a Hrehore(mu) y Jwanowi Jackowskim, sioła Jaskowiec dziedzicom y ściennikom z gruntami vrodzonego pana Jakuba Piaseczyńskiego, czesznika bracławskiego, dziedzicznemi kamienohorskiemi y gruntami dóbr Je° Kr. Mści dzierżawy wielmożnego je° mści pana Stephana Potockiego, kamienieckiego, latyczowskiego etc. starosty, miasteczka Brusłenowawa¹, władzą J. Kr. Mści y powagą vrzędu naszego commissarskiego, na nas od Je° Kr. Mści włożonego, oznaymuiemy // w. mściom y obwiesczamy, iż iesteśmy naznaczeni y wysadzeni od Je° Kr. Mści, pana naszego mścwe°, commisarzmi do rozgraniczenia gruntów między dobrami pomienionego pana czesznika bracławskiego dziedzicznemi kamienohorskiemi a dobrami Je° Kr. Mści, mianowanymi Brusłenowem, y vczynienia znaków granicznych wieczystych według dowodów prawnych oboiey strony, jako szyrzey commissy(a) y mandaty, od Je° Kr. Mści do nas wydane, w sobie obmawiaią. Którym dosyć czyniąc s powinności, na nas włożoney, na różnicy y rozgraniczenia gruntów, wysz mianowanych, na dzień dwudziesty dziewiąty msca stycznia w roku, da Bóg, przyszłym tysiąc sześćseth trzydziestym ziachać tego dnia y inszych, po tem nastempuiących, ażby się te różnicy vspokoili y granice między dobrami, wysz mianowanymi pewne, wieczne skończyli się, stawić się vmyślili. Przeto obwiesczamy w. mściów zwierchnością Je° Kr. Mści a władzą naszą napominami y roskazuiemy w. mścióm, abyście w. m. na ścianie albo piętę gruntu swego jackowskiego, ieśliby się ku gruntom, wysz mianowanym kamienohorskie(mu) y brusłenowskie(mu) przyległe, być rozumieli, na ścianie y piętę gruntu swego stawili, terminu onego pilnowali y grunty, któreby do Kamienohorki, maiętności dziedziczney je° mści pana Piaseczyńskiego, iako ^2-grunt, któryby^-2 do dóbr Je° Kr. Mści Brusłenowa zdawna przynależali, sprawiedliwie vkazaliście y przyznali. Jednak lub staniecie albo nie staniecie, my, sąd kommisarski, co s prawa będzie należało, postępować y vkazować będziem(y). Pisan na mieyscu mieszkania naszego kommisarskiego w maiętności Żywotowie commisarza pierwszego roku Pańskiego tysiąc sześćseth dwudziestego dziewiątego msca nowembra dwudziestego dnia.

U тоє иннотєстєнции пєчатєи притиснєныхъ ш\ст и подпис рук тыми словы: // Steph. x. Czetwertensky, podkomorzj w. Bra. Daniel Boruchowski, komornik graniczny ww. Bra°. Olbrycht Kochanowski, sędzia zy. bra. Michałł Kropiwnicky, pod. zy. bracławski. Czerlenkowski Syłwester, woiewodstwa Bracławskie° ziemski pisarz. Jwan Klesczowski, stolnik bracławski.

Котора‡ ж то иннотєстєнци‡ за поданєм вышъ мєнованоє ґсобы џ за прин‡тєм моим uр‡довым до книг кгродских в™ницъкихъ \ст uписана, с которыхъ и сєс выпис \ст выдан. Писанъ в замку в™ницком, mpia.

Печатка

Михаило Ласко, подстаростии

Корыкговџлъ Постоловъскии, mpia

 Львівська національна наукова бібліотека ім. В. Стефаника НАН України, відділ рукописів, фонд 5, опис 1, справа 4059 II, арк. 103-104. Засвідчена копія. Ориґінал іннотестенції з шістьома печатками і шістьома підписами, пошкоджений: Там само. Спр. 4138 ІІІ, арк. 129, 130. 

 ¹ Brusłenowa    ^{2- -2} Має бути grunty, któreby.

Підготували: Микола Крикун, Олекса Піддубняк 

Натюрморт Анельки

 Анеля Піддубняк (15 років)

Натюрморт

(акварель, картон, 40×50 см)

Документ з міжмаєткових стосунків брацлавської шляхти

1578 р., грудня 7. Брацлав. -

Зізнання возного Брацлавського воєводства Дмитра Щикитинського про ув’язання Миколая і Яна Жоравецьких в ґрунти на урочищах Боблові, Манчовій Криниці і Березовиці

Wypis s księg grodzkich zamku hospodarsie° Bracławskie°

Anno Dni 1578 mcz҃a decembr(a) dwudzieste° ósmiego dnia

Stawszy oczewisto na vrzędzie Ie° K. M. w za(m)ku hospodarskim Bracsławskim pzrede mną, Hrihorem Czeczeliem, podstaroścziem bracsławskim, woźny woiewództwa Bracsławskie° Dmitr Szczikiczyńsky thymi słowy ku zapisowaniu do xiąg grodzkich zaznał:     będącz ia, panie podstarośczy, od wm. panu Mikołaiu ÿ panu Ianu Żorawieckim dla wwięzowania przydanym, a thak ia, maiącz przi sobie szliachthe liudzy dobrych, w ten grunt od was, sądu, panom Żorawieckim na panu starośczie horszańkim przysądzony, vroczysczem na Bobliowie, na Manczowey Kriniczy, na Brzezowiczy wwiązał y panom Żorawieckim do rąk oddał, ktore° wwiązania nikto nie bronił, y namieśnik pana starosty horszańkie° pana Prosińskie° gdym oznaymował, thedy tho pan Prosińsky powiedział: pan starosto horszański, w grunth panów Żorawieckÿch nie wstupuię się a swe° grunthu bronicz będzie.

Którę zeznanie wożne° do xięg grodzkich iesth zapisano, na sczo ÿ wypis z ksiąg panom Żorawieckim pod moią pieczęcią iesth wydan. Pisan w Braczławiu, mp.

 Львівська національна наукова бібліотека ім. В. Стефаника НАН України, відділ рукописів, фонд 5, опис 1, справа 4108 ІІІ, арк. 1. Незасвідчена копія. Переклад з руської.

Підготували: Микола Крикун, Олекса Піддубняк

 

Репліка з приводу вшанування пам'яті вояків дивізії "Галичина"

 Мета українських організаторів дивізії була боротьба з комунізмом в усіх його проявах. Подібно як і військових формувань з інших країн, що перебували під впливом Німеччини. Була певна неув'язка, оскільки альянти підтримували Росію. Але це явище, як ми знаємо, було тимчасовим. Так само тимчасовим було співробітництво дивізіоністів з Німеччиною. Згодом вони перейшли на сторону західних держав. Для України це була одна із спроб організації власного війська, здатного захистити Самостійну Соборну Українську державу, якби вона повстала. Це розуміли на Заході на той час, особливо Великобританія. Сьогоднішній марш мав показати тяглість здатності і права Українського народу стати на захист своєї держави військовим чином. А хто ще захистить її як не ми - Українці?

Тестамент Олександра Пісочинського

 1645 р., грудня 15. Уладів. -

Тестамент київського каштеляна Олександра Пісочинського (за виписом з летичівської ґродської книги)

          Actum in Castri Latyczouiensi feria tertia post Dominicam [...] Quadragesimalem proxama Anno Domini Millesims Sexcentesimo quadragesimo quinto.

          Ad offi[...] sectaque opteni Castrem Cap(ito)lia Latyczouien(sis) persuli Feria Jan [...]żewski [...] Mal. Helizabethe Constantiæ de Ostrorog [...] Alexander Piaseczyński, сastellani kiiouien(s)e(s) G[...] dereliatie viduæ obtulit eidem officio przas[...] ad acta(s) candum testamentum Alexander Piaseczyński, castellani kiiousi(s) [...]dowski et Francisci Iżyski subo[r...] [...]aetum petores illud asse per officium et [...]sum [...] inserere admilti cuius affectationi offitiosque [...]muendo testamentum hoc idem suscepit et actis [...] admisit cuius tenor sequitur testamenti estque tallis [..]telnego naypewnieyszy koniec śmierć, ktorey y ia bliskim swoim [...]dek tak w domu moim zostawuię, a po mnie napród syna mego prze(z) miłość Bożą [...] wnętrzności miłosierdzia Boskiego proszę, aby wiarę śmiałą katolicką chrzestiańską nienaruszeniem pod błogosławieństwem Boskim y moim [...] one trzymał, będąc raczey gotów krwią y żywotem swym [...]wi świętemu v szanowaniu oddać, niż w naymnieyszey rzeczy się [...] hoynego błogosławieństwa Boskiego spodziewać się będzie fund[...] do pewnych kościołów zem nie skończył, iako to w rzeczach liudskich [...]nie syna mego, aby to według teraźnieyszy ostatniey woli [...] [nap]rzód wieś Chylczyce y ze słobodą Chylczycką kupiłem przawie ex[....]ego sędziego ziemskiego nowogrodzkiego zatzymałem się, ale [...] voto skora acceptatią collegium nowogrodskiego z Rzymu [...] zatem w cessiią y wolną possesią pomienionym oycom odde[...] [...] obowiąskiem sumnienia y pod zakładem testamentu mego w[...] [...]staby swego do zupełney fundaciy collegium nowogrodskiego [...] zapisanych, tedy syn móy inderwisie [...] [...]poddanych starożywców w[...]es [...] wiecznym stwierdz[...] [...]dowałem kościoł y miałem tę [...] [...]et się tam zawołać, czego ze[...]me [...] perfierat syn móy sczęsliwe y powinien im [...]es [...]ma tam z łaską Bożey nie mało do fundacyey tego klaszto[ra y kościoła [...]wać. Drugie kościoły in voto zostaią atole dzrewo na budynek w [...]niec rankązałem, mianowicie w Ostorogu zbudować powinien izbu a to świętemu Ignacemu y świętemu Jezephowi do tey fundaciye należącym. Z dziedzictwa mego lennego wies Sobyczów y złotych dwadzieśie kapełanowi w Puarze, także gotowe iest drzewo na zbodowanie kościoła // błogosłowionego Stanisława Kostki, któremu kościołowi funduię na wiecznie [...] syna mego y luto[...]sią iaką lubo pewną summą z arendy trzymali, ktore[...] fabidiliter kapłana tameczniego dochodziła, ażeby iako błędne o w[...] [...]zam y vpraszam źiędza rectora collegium nowogrodzkiego, żeby on był collectorem [...ka]mi godnemi zasadzał te fundacie, żeby się chwała Boża [...] to są dobra wszędy lenne ma syn móy [...] stale [...]łym seymie stawać się, aby te dobra [...] applikuią Rzecz Pospolita za[...] [...]dacenia kościołu vłanowskiego [...] panu Małaczyńskiemu [...] naznaczyć za Dnieprem są[...] [...]noch nie ruszy, chyba disiolum owszem da[...] [...]st iedna fundacia kościoła, która iest nie sk[...] [...] rok o [...] na tę fundacią naznaczam część wsi moiey d[...]tney za [...] niemałego czasu iest in obligone(m) v pana Josepha Fiska v[...] [...] którą summę oddać mu nie mieszkanie potrzeba y appliko[...] świeckiemu lubo też zakonowi, któremu żeby się tam vstawiczna [...]wowała mury kościoła vłanowskiego y klasztora syn móy s[...] [...]czyć powinien, kiędy pogreb ciału memu grzesznemu naznaczam. Co się [...] syna mego y naymilszey małżonki jey mci paniey Helżbiety Constancii [...] znosząc wszędzie ciężary, aby do [żywocia] jey mci, które ma za[...] zadnieprzskich synowi memu nie były ciężkie, czyni to jey mci [...]kiego do żywota swego na maiętościach siewierskich vltro y [chę...] Ostroroga, który z ośmią tysięcy jntraty jey mci ma zależeć [...] do żywocia jey mci ze wszystkich tamtych dóbr beni[...] synowi memu [...] to onry nagradzaią, naprzód pięćdziesiąt tysięcy złotych [...] stwierdzam, przytym dożywocie na wsiach, miasteczkach [...], na misateczku Vłanowie, na miasteczku Mikołoiowie [...] kolwiek się zowie, przytym na wsi zamie[...] ma abdo ostatniego czasu [...] się wszytko Zadnieprze zo[...] synowi memu [...] [córe]czku swoim, iako białogłowa [...] sposobem pod zakładem w robo[racie] [...]mię Pan Bóg w dziatki wielkościa [...]ąt tysięcy złotych obliguiąc syna mego, aby [...] powinien syn móy a brat iey pro[...] trzy tysięce złotych poskich za dziedzictwo [...] dopłacić, iako dziedzic, a po śmierci paniey małżonki moiey iey [...], iako z dzierzictwa swego. A pani kijowska [...], póki żyie [...] // ze wszystkich intrat [...] czynszów, z spustu stawu Wielkiego, s [...]te maiętności [...] intrat, arend, przychodów, robociźn y w którąkolwiek [...]. Arendow[...] arend syn móy ma też do słusznego czasu [...] maiętności, których pilno potrzeba było, więc się z arendarzem [...] iego oycom Bernardinom ordinowałem na każdy rok [...] puki gruntownie się nie vfundują [...] potrzeba aby ich od syna mego do [...]ndicantów vfunduie, nie trzeba [...] edemosinæ, która ga[...] [...]iemem, na którym ia wie[...] [...] zaleniwszy protect[...] swoiey miał y zostawał [...] który [...] [...]dów prowadził opiekuna [...] krownych iey jaśnie wielmożnego [...] je° mci pana woiewodę kiiowskiego, wuia iey [...] [wielmo]żnego je° msi pana woiewodę brasławskiego, przy tym [...] msi pana Mikołaia Ostroroga, podczaszego koronnego [...]na Stanisława Jabłonowskiego, tudziesz y je° mci [...]go, których jch mciów vpzód dla miłości Bożey, a po tym [...] y dla wsparcia krwie wsoiey proszę, aby pracy swey [...]tegere małżonkę moię y o każdey krzywdy bronić, sługom [...] mużykom op[...]ieyszey [...] ludziom aby się [...] na stała także żeby [...] doszła, syn móy dla miłości Bożey [...]ieninu nie[...], przytym Gutowskie[...] moym [...] o pot[...] po wsi za Dnieprzem będ[...][...] koszte dawać, a yż Gutowski ze wła[...] na tę liczbę pana Charzewskiego [...] starosta syn móy, którego sług swoych po któ[...] iako się wyżey pomieniło dość [...] wielmożną jey mci panią woiewodziną [...] tak bliską jaśnie wielmożną jey [...] w tak bliskiey krwie non dec[...] oddaię za[...] [...] fundowali [...] złotych, od których arę[...] Jaśniejszej Panny złotych polskich [...] [..]to co rok te dwieście złotych [...] [...]taniem trzech tysięcy złotych [...] oycowie Jezuici nowogrodzcy złotych [...] synowi memu albo summę oddać, albo na kożdy [...] [...]tego [...] złotych polskich sto ośmdziesiąt [...] brat móy wiel. pan Paweł Piaseczyński nazna[...] [...] którą [....]kaiąc syn móy odesłać będzie powinien [...] // [...]nek do tych naznaczyłem jałmużny złotych polskich pięset, gdzie rodzona [...] zą matką tego zakonu, te złotych pięcset niech odesłane będą niesmie[...] [...] panienkom, więzniom Chrystusowem, bo tam wielkie vbostwo złus[...] [...] y maiętności iego żadnych nie zasiągnąłem, zaczym nie maiąc bydź sy[...] [...] nie iest onerowana oysczyzna iego, opróch jaśne° pana Bilińskiego [...] iednego nie winien, ale parsat illi p(r)es patrzaczony [...] tysięcy żłotych, których iako prexa nigdy [...]noti nie ma y nie wiem, iako sobie tę [...]neła wysztafirował, kiedybym [...] się żem nalecza iednego [...]tobliwy sąd porto rękę [...]kować na tak wielkiey summie poddani moie aby no[...] nie byli, pilno tego syn móy postrzegne będzie tak[...] to wielki kleynot iest maiętności pilnie bez vprzym[...] mego pana podkomorzego nowogrodzkiego, aby wsczyni[...] jey mci paniey kiiowskiey moiey. A w ostatku rzuczam się w [...] Bożego, aby mi był moim Panem y Dobrodzieiem miłosciwym dusze moiey. Dan y pisan w Uładowie dnia piętnastego [...] roku tysiąc sześćset czterdziestym piątym. Co dla pewności [...] przy peczęci mey podpisuię się, takteż y dwa Panowie Jch Msi [..] warażeni [...] sigille [...]novem o Alexander [Piasoczyński, kastelan] kiiowski tę ostatnią wolą moię podpisałem, m.p. Paweł G[...]dowsky, proszony pieczętarz od je° mci dobrodzieia mego, Franciszek Iżycky,  proszony pieczetarz od je° mci pana kiiowskiego [...] ab offio przesenti in m[...] est restitutium.

          [...] Polanowski pin(cena) z(iemi) Hal(ickiey).

          Causarum offici iudex, m.p.                       R[...]

                   (Locus sigilli)

          [...] Piaseczyński Castellani kÿonenns testament[...]

          Consers[...] Elisabetha Constantia de Ostro(ro)g

Львівська Національна Наукова Бібліотека, відділ рукописів, фонд 5, опис 1, справа 4121 II, арк. 13-14зв. Незасвідчена копія. Документ сильно пошкоджений.

 Підготували: Микола Крикун, Олекса Піддубняк.